Το παλιό οδικό δίκτυο του Πηλίου έχει χαθεί κατά ένα μεγάλο μέρος. Οι καινούργιοι δρόμοι, η ευκολία του αυτοκινήτου, οι δυσκολίες συντήρησης της πέτρας σε καλντερίμια, κρήνες και γεφύρια έφεραν την απαξίωση για τα μνημεία της λαϊκής αρχιτεκτονικής, που κάποτε ήταν οι μοναδικές οδοί επικοινωνίας μεταξύ των χωριών. Ενα έργο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας πριν από λίγα χρόνια έδωσε και πάλι ζωή στα άλλοτε καλοφτιαγμένα μονοπάτια με τη διάνοιξη και τη σήμανσή τους, ενώ, πριν από ενάμιση χρόνο, ο Δήμος Μουρεσίου με τα εφτά δημοτικά διαμερίσματα (Ανήλιο, Αγ. Δημήτριος, Αγιος Ιωάννης, Κισσός, Μούρεσι, Τσαγκαράδα, Ξουρίχτι) συνέβαλε κι αυτός στη συντήρηση παλιών καλντεριμιών, καθώς στο τέλος κάθε χειμώνα φροντίζει για τον καθαρισμό τους. Ομως, ένα έργο διάνοιξης ή ένας ετήσιος καθαρισμός δυστυχώς δεν αρκεί. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλλουν και οι ντόπιοι, η σήμανση έχει αρχίσει να ατονεί και να καταστρέφεται, ενώ τα σκουπίδια σε πολλά σημεία των μονοπατιών ξεπερνούν κάθε φαντασία. Αυτό βέβαια δεν αναιρεί την ομορφιά των φιλόξενων πηλιορείτικων τοπίων. Αν κλείσουμε τα μάτια στα κακώς κείμενα και προσέξουμε τα σημεία όπου η σήμανση έχει προβλήματα, θα απολαύσουμε την ήπια πηλιορείτικη φύση, γενναιόδωρη ακόμη και το χειμώνα.
Τσαγκαράδα - Νταμούχαρη (1 ώρα και 30΄)
Η διαδρομή ξεκινάει από τον μεγαλόκορμο πλάτανο, διαμέτρου 14 μ.(!), στην πλατεία της Αγίας Παρασκευής. Εδώ κοντά βρίσκεται η Αχιλλοπούλειος Σχολή, την οποία αξίζει να επισκεφτούμε. Το επιβλητικό πηλιορείτικο κτίριο, που στέγαζε την αστική και στη συνέχεια εμπορική σχολή, σήμερα είναι επισκέψιμο για το κοινό, με ένα ψηφιακό λαογραφικό μουσείο στο οποίο παρουσιάζονται αντικείμενα-μινιατούρες, αντίγραφα παραδοσιακών εργαλείων της περιοχής και έκθεση φωτογραφίας (Τ/24260-49.238). Για να ξεκινήσουμε την πεζοπορία, ανηφορίζουμε μέχρι τον κεντρικό δρόμο της Τσαγκαράδας και στην πρώτη αριστερή στροφή συναντάμε την ταμπέλα από όπου ξεκινάει το καλντερίμι. Κατηφορίζουμε ανάμεσα στα σπίτια. Κάθε φορά που το καλντερίμι διακόπτεται από τον ασφαλτόδρομο, συνεχίζεται στην απέναντι πλευρά του δρόμου κι έτσι φτάνουμε μέχρι το ξωκλήσι του Αγίου Ευσταθίου. Η διαδρομή, μετά από λίγο τσιμεντόδρομο, καταλήγει στη γειτονιά της Αγίας Κυριακής με την ομώνυμη εκκλησία του 1746, που ήταν κάποτε το επίκεντρο της Τσαγκαράδας. Προσοχή: το καλντερίμι συνεχίζεται ακριβώς πίσω από το καμπαναριό και λίγα μέτρα πιο κάτω διακόπτεται από την άσφαλτο, για να μπει μέσα σε μια κατάφυτη ρεματιά με μια παλιά βρύση και ένα τσιμεντένιο γεφύρι. Λίγο μετά, φτάνουμε σε μια πλατεία και συνεχίζουμε ευθεία μέχρι τον πυροσβεστικό κρουνό και έπειτα μέχρι το κιόσκι στη θέση «Αγνάντι». Βρισκόμαστε στο μέσον της διαδρομής. Το κατάφυτο Πήλιο δίνει τη θέση του στο θαλασσινό. Η απότομη κατηφόρα καταλήγει στο πιο περίτεχνο σημείο του μονοπατιού, κι από εκεί ένα ξύλινο γεφύρι μάς οδηγεί στην παραλία της Νταμούχαρης
Κισσός - Μούρεση (1ώρα και 30΄)
Η διαδρομή στο μονοπάτι όπου κάποτε εκτελούνταν όλες οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωριών ξεκινάει από την πλατεία του Κισσού και τη διάσημη εκκλησία της Αγίας Μαρίνας, χάρη στις ξεχωριστές αγιογραφίες του λαϊκού Χιοναδίτη ζωγράφου Κωνσταντή Παγώνη. Για να φτάσουμε εκεί, ακολουθούμε τη σήμανση προς Αγιο Κωνσταντίνο και κατηφορίζουμε τον τσιμεντένιο δρόμο, που γρήγορα εξελίσσεται σε χωματόδρομο και στη συνέχεια σε καλντερίμι. Αγνοούμε τις αριστερές διασταυρώσεις μέχρι να εντοπίσουμε την αρχή του καλντεριμιού πλάι σε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι και να συνεχίσουμε μέχρι να φτάσουμε στον κεντρικό ασφαλτόδρομο και στην εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου. Εδώ, στον κάτω οικισμό του Κισσού, συναντάμε χωράφια με μηλιές και καστανιές και λιγοστές κότες και κατσίκες για την οικιακή οικονομία των μόνιμων κατοίκων.
Από τον Αγιο Κωνσταντίνο κατευθυνόμαστε μέχρι το κιόσκι και δεξιά ο χωματόδρομος μας οδηγεί και πάλι στην αρχή του μονοπατιού, που καταλήγει στο Κισσιώτικο ρέμα. Αυτό είναι και το ομορφότερο κομμάτι της διαδρομής. Η χαμηλή βλάστηση δίνει τη θέση της σε ευμεγέθη πλατάνια και καστανιές μέχρι να φτάσουμε στο σιδερένιο γεφύρι, που περνάει πάνω από τα ορμητικά νερά του Κισσιώτικου ρέματος. Η ξεκούραση επιβάλλεται, γιατί από εδώ ξεκινάει η ανηφόρα μέχρι το Μούρεσι. Στην απέναντι όχθη το μονοπάτι συνεχίζεται ανηφορικό μέχρι μια μικρή ρεματιά (το πέρασμα θέλει προσοχή) και ανηφορίζοντας εξελίσσεται στα δεξιά μας σε καλντερίμι, το πλέον καλοδιατηρημένο. Στην επόμενη διασταύρωση συναντάμε το χωματόδρομο, που σε περίπου 15΄ μάς οδηγεί στο Μούρεσι, ένα από τα ιστορικότερα χωριά του Πηλίου.
ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ
Η σημαντική βιοποικιλότητα του Πηλίου, που είναι μια από τις πλουσιότερες της Ελλάδας και των Βαλκανίων, φιλοξενείται σε 14 διαφορετικούς οικοτόπους. Αν και η χλωρίδα αυτή δεν έχει μελετηθεί ακόμα συστηματικά, έχουν βρεθεί μέχρι τώρα 620 διαφορετικά είδη και υποείδη φυτών (12 πτεριδόφυτα, 5 γυμνόσπερμα και 603 αγγειόσπερμα), 50 από τα οποία είναι φαρμακευτικά. Οι περισσότερες πόες με έντονη ανθοφορία (όπως η ορνιθόγαλα, το άγριο κυκλάμινο, ο νάρκισσος, ο άγριος γλαδίολος, η αναγαλλίδα κ.ά.) αλλά και πολλά αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά φύονται στην ευμεσογειακή ζώνη βλάστησης, που καταλαμβάνει τα χαμηλότερα υψόμετρα. Εκτιμάται ωστόσο ότι εδώ υπάρχουν πάνω από 1.000 διαφορετικά είδη φυτών. Είναι αξιοσημείωτο ότι σε μία μόνο περιοχή έχουν εντοπιστεί μέχρι τώρα από τον Χρ. Λύκα, λέκτορα Ανθοκομίας της Γεωπονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, και τον φυσιογνώστη Δ. Οικονομίδη πάνω από 40 διαφορετικά είδη ορχιδέας. Τα είδη αυτά είναι προστατευόμενα, ενώ πολλά απειλούνται με εξαφάνιση. Η μεταβολή του ευαίσθητου μικροκλίματος πολλών περιοχών του Πηλίου, όπως η αύξηση της θερμοκρασίας και της σχετικής υγρασίας του αέρα, μπορεί να οδηγήσει στην εξαφάνιση ή την ταχύτερη ανάπτυξη κάποιων ειδών σε βάρος κάποιων άλλων, όπως για παράδειγμα του κισσού (Hedera helix), του οποίου η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη μπορεί να περιορίσει σημαντικά την εμφάνιση πολλών δέντρων ή μικρότερων θάμνων. Σταδιακά η επικράτηση τέτοιων ειδών μπορεί να μεταβάλει ακόμα και τα επίπεδα του φωτός σε δασώδεις εκτάσεις, αλλοιώνοντας τελικά τη χλωρίδα της περιοχής.
No comments:
Post a Comment